Voedingsadvies bij COPD

Waarom voeding belangrijk is bij COPD

COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Disease) is een chronische longziekte waarbij ademen moeilijker wordt door een vernauwing en beschadiging van de luchtwegen. Omdat ademhalen bij COPD meer energie kost, kan uw lichaam tot wel 10 keer meer calorieën verbranden voor dezelfde activiteit dan iemand zonder COPD. Dit maakt goede voeding cruciaal voor uw energie, spierkracht en weerstand.

Bij COPD zien we regelmatig ondergewicht en verlies van spiermassa (spierafbraak). Maar ook overgewicht kan voorkomen, wat het ademhalen extra belast. Het juiste voedingspatroon kan helpen uw gewicht en spiermassa op peil te houden en uw kwaliteit van leven te verbeteren.

• Voldoende energie binnenkrijgen om het verhoogde energieverbruik te compenseren.
• Behouden of opbouwen van spiermassa voor meer kracht en minder kortademigheid.
• Verbeteren van weerstand om infecties te voorkomen.
• Ondersteunen van herstel na longaanvallen of ziekenhuisopnames.

Belangrijke voedingsadviezen

1. Voldoende energie

Uw lichaam gebruikt meer energie voor het ademhalen.

• Kies energierijke producten zoals volkorenbrood met notenpasta, volvette zuivel, avocado, olijfolie, noten en zaden.
• Eet liever vaker kleine maaltijden (5–6 keer per dag) in plaats van 2–3 grote maaltijden. Dit voorkomt dat u tijdens het eten kortademig wordt en helpt uw energie-inname te verhogen.

2. Eiwit voor sterke spieren

Eiwit is onmisbaar voor het behoud van spiermassa en spierkracht.

• Richtlijn: 1,2–1,5 gram eiwit per kilogram lichaamsgewicht per dag.*
• Goede bronnen: vis, kip, eieren, magere of volle zuivel, peulvruchten, tofu, tempé, noten en zaden.

*Overleg met een diëtist voor een persoonlijk advies, zeker bij nierproblemen.

3. Gezonde vetten

Vetten leveren veel energie en dragen bij aan een betere smaakbeleving.

• Kies vooral onverzadigde vetten uit olijfolie, avocado, vette vis, noten en zaden.
• Gebruik boter of margarine op brood als extra energiebron.

4. Voldoende vitamines en mineralen

Een goede weerstand helpt infecties te voorkomen, wat bij COPD extra belangrijk is.

• Vitamine C en antioxidanten uit groente, fruit, bessen en citrusvruchten ondersteunen uw immuunsysteem.
• Vitamine D is belangrijk voor uw spieren en weerstand; overweeg suppletie in overleg met uw arts.
• Calcium uit zuivel of verrijkte plantaardige alternatieven ondersteunt botgezondheid.

5. Voorkom uitdroging

Droge slijmvliezen maken ophoesten lastiger.

• Drink voldoende (water, thee, bouillon).
• Verdeel het drinken over de dag, maar drink niet te veel vlak voor of tijdens de maaltijd om snel vol te zitten.

Praktische tips in het dagelijks leven

• Zet gezonde snacks klaar: notenmix, kaasblokjes, volkoren crackers met hummus.
• Plan uw maaltijden op momenten dat u zich het fitst voelt.
• Maak gebruik van diepvriesgroente en kant-en-klare gezonde maaltijden voor dagen met minder energie.
• Overweeg energierijke drinkvoeding als het moeilijk is om voldoende te eten; bespreek dit altijd met een professional.

Wetenschappelijke onderbouwing

Meerdere studies tonen aan dat een goede voedingstoestand bij COPD samenhangt met betere longfunctie, meer spierkracht en een hogere kwaliteit van leven. Volgens de American Thoracic Society en de Academy of Nutrition and Dietetics verbetert medische voedingsbehandeling (MNT) met energierijke en eiwitrijke voeding het gewicht, de spiermassa en de inspanningscapaciteit van mensen met COPD.

Bronnen:

1. Collins PF, et al. Nutritional support in chronic obstructive pulmonary disease (COPD): An evidence update. J Hum Nutr Diet. 2022.
2. Schols AM, et al. Nutritional modulation as part of the integrated management of chronic obstructive pulmonary disease. Proc Nutr Soc. 2013.
3. Academy of Nutrition and Dietetics. Nutrition Practice Guideline for COPD. 2021.

Persoonlijk advies

Elke patiënt met COPD is anders. Uw voedingsbehoefte hangt af van uw gewicht, spiermassa, conditie en eventuele andere aandoeningen. Een persoonlijk voedingsplan, opgesteld samen met een diëtist, kan u helpen om de juiste balans te vinden en uw klachten beter te beheersen.

Bij Bodycare Fysiotherapie en Leefstijl werken we samen met diëtisten die ervaring hebben met COPD. Zo krijgt u altijd advies dat bij ú past.